Εικόνες

Στο μεγάλο σταυρό είναι ζωγραφισμένος ένας ξύλινος ημιεξαγωνικός σταυρός επάνω στον οποίο εικονίζεται ο Χριστός νεκρός. Στις τρίλοβες απολήξεις των κεραιών εικονίζονται επάνω ο αρχάγγελος Μιχαήλ με τη σφαίρα του κόσμου, αριστερά η Παναγία και δεξιά ο Ιωάννης, με τα χέρια στο πρόσωπο σε ένδειξη βαθειάς θλίψης.

Σε τρεις οριζόντιες ζώνες διατάσσονται ολόσωμοι απόστολοι, προφήτες, ιεράρχες και άγιοι, οι περισσότεροι δεόμενοι και στραμμένοι προς μία κεντρική μορφή. Στην επάνω ζώνη εικονίζεται η Παναγία στον εικονογραφικό τύπο της Νικοποιού (όπως και η βυζαντινή εικόνα στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας). Πλαισιώνεται από δύο σεβίζοντες αρχαγγέλους και δέχεται τις δεήσεις των προπατόρων, των ευαγγελιστών, προφητών και αποστόλων. Στη δεύτερη ζώνη ο αρχάγγελος Μιχαήλ και στην τρίτη ο άγιος Γεώργιος, πλαισιώνονται από ιεράρχες και αγίους, καθώς και από αγίους και αγίες, αντίστοιχα, τόσο του ανατολικού, όσο και του δυτικού δόγματος.

Στην εικόνα ο Χριστός παριστάνεται νεκρός επάνω στο σταυρό. Από τη λογχισμένη πλευρά, τους βραχίονες και τα πέλματά του τρέχει αίμα. Η Παναγία και ο Ιωάννης στέκονται από κάθε πλευρά του σταυρού και με τις χειρονομίες και τις εκφράσεις τους τονίζουν τη δραματικότητα της σκηνής, ενώ στη βάση του σταυρού η Μαγδαληνή γονατισμένη αγκαλιάζει τα πόδια του Εσταυρωμένου. Στο βάθος εικονίζεται το τείχος της Ιερουσαλήμ.

Στην εικόνα αυτή με το ελλειψοειδές σχήμα παριστάνονται η Κοίμηση της Θεοτόκου, η Μετάσταση και το επεισόδιο του Ιεφωνία. Η Κοίμηση της Θεοτόκου με τη μεγάλη νεκρική κλίνη, τον Χριστό που παραλαμβάνει την ψυχή της Παναγίας, τους αποστόλους και τους δύο υμνογράφους, Ιωάννη Δαμασκηνό και Κοσμά Μελωδό, αναπτύσσεται στο κεντρικό τμήμα της επιφάνειας. Οι απόστολοι έρχονται από τα πέρατα του κόσμου επάνω σε δύο νεφελώματα. Όπως συνηθίζεται, το επεισόδιο με τον αρχάγγελο Μιχαήλ που κόβει τα χέρια του Ιεφωνία, παριστάνεται σε μικρότερη κλίμακα μπροστά από την κλίνη και στον ουρανό βρίσκεται η Μετάσταση της Θεοτόκου. Στο τελευταίο επεισόδιο η Παναγία μεταφέρεται επάνω σε νεφέλωμα από δύο αγγέλους στον ουρανό. Δύο άλλοι άγγελοι έχουν ανοίξει τις πύλες του ουρανού για να την υποδεχτούν. Η κορνίζα είναι ξυλόγλυπτη με διάτρητη διακόσμηση σε στυλ μπαρόκ, που περιλαμβάνει την αετωματική επίστεψη, αγγέλους, γιρλάντες και ερωτιδείς.

"Εδόθη μοι πάσα εξουσία εν ουρανώ και επί της γης. Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη (Ματθ. 28, 18-19): κείμενο στο ευαγγέλιο που κρατάει ο Χριστός."

Ο Χριστός εικονίζεται καθισμένος σε θρόνο από σεραφείμ, ευλογεί με το δεξί του χέρι και κρατάει ανοιγμένο ευαγγέλιο με το αριστερό. Περιβάλλεται από τα σύμβολα των ευαγγελιστών και από τους δώδεκα αποστόλους, οι οποίοι παριστάνονται σε προτομή και βρίσκονται σε δύο στενές στήλες δεξιά και αριστερά του.

Στην εικόνα αυτή παριστάνεται μετωπική και μέχρι τη μέση η Παναγία που κρατεί τον Χριστό μπροστά στο στήθος της και με τα δύο χέρια. Ο Χριστός εικονίζεται στη στάση του Αναπεσόντα, που είναι μία συμβολική απεικόνιση του Χριστού και προεικονίζει το Πάθος και την Ανάσταση. Τόσο ο Χριστός σε αυτή τη στάση, όσο και η θλίψη στο πρόσωπο της Παναγίας αποτελούν αναφορά στη σταυρική του θυσία. Στην εικόνα περιλαμβάνονται ακόμη δύο μικροί στηθαίοι άγγελοι, και σε δύο στενές στήλες από κάθε πλευρά οι απόστολοι Πέτρος και Παύλος, οι τέσσερις ευαγγελιστές, ο απόστολος Ανδρέας και οι στρατιωτικοί άγιοι, Θεόδωρος, Δημήτριος και Γεώργιος.

Η εικόνα παρουσιάζει την Ανάσταση του Χριστού, η οποία στη βυζαντινή τέχνη αποδίδεται με την Κάθοδο του Χριστού στον Άδη, σύμφωνα και με το απόκρυφο ευαγγέλιο του Νικοδήμου. Ο Χριστός στο κέντρο, μέσα σε δόξα, και μπροστά από μεγάλη σπηλιά, πατάει στις πύλες του Άδη και ανασηκώνει από την ανοιχτή σαρκοφάγο τον Αδάμ. Πίσω από τον Αδάμ στέκονται η Εύα, προφήτες και δίκαιοι και από την άλλη πλευρά ο Πρόδρομος, ο Σολομών, ο Δαβίδ και άλλοι προφήτες βασιλείς από την Παλαιά Διαθήκη. Χαμηλά στο κέντρο ένας άγγελος αλυσσοδένει τον Άδη. Επάνω στο χρυσό βάθος δύο άγγελοι πετούν, κρατώντας τα σύμβολα του Πάθους και αριστερά, πίσω από τον βράχο προβάλλει ο προφήτης Ιωνάς.

Στην εικόνα αυτή παριστάνεται η Κοίμηση της Παναγίας, το επεισόδιο του Ιεφωνία και η Μετάσταση . Στο κεντρικό τμήμα βρίσκεται η Παναγία στη νεκρική κλίνη, ο Χριστός που περιβάλλεται από δόξα και αγγέλους, ο οποίος κρατάει την ψυχή της με τη μορφή σπαργανωμένου βρέφους, απόστολοι, ιεράρχες και πιστοί. Το επεισόδιο του Ιεφωνία εικονίζεται σε πρώτο επίπεδο, με τον αρχάγγελο Μιχαήλ που έχει κόψει τα χέρια του βέβηλου, ο οποίος προσπάθησε να ανατρέψει την κλίνη. Ψηλά εικονίζονται οι απόστολοι που προσέρχονται από τα πέρατα του κόσμου μέσα σε νεφελώματα, καθώς και η Μετάσταση της Θεοτόκου. Στο τελευταίο επεισόδιο η Παναγία μέσα σε δόξα μεταφέρεται από δύο αγγέλους στον ουρανό και παραδίδει την ζώνη της στον Θωμά. Δύο ακόμη άγγελοι κρατούν ανοικτές τις πύλες του ουρανού.

"Ο ΑΓ(ιος) ΑΝΤΩΝΙΟC , ΤΥΡΒΗ ΜΑΤΑΙΑ ΚΟCΜΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙCΜΑΤΩΝ"

Ο άγιος Αντώνιος εικονίζεται ολόσωμος και μετωπικός να στηρίζεται στο ραβδί του και να κρατεί ειλητό με επιγραφή που αναφέρεται στη ματαιότητα των κοσμικών ενασχολήσεων: ΤΥΡΒΗ ΜΑΤΑΙΑ ΚΟCΜΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙCΜΑΤΩΝ. Φοράει το ένδυμα του μεγαλόσχημου μοναχού, επενδύτη και κουκούλιο που περιβάλλει το πρόσωπό του.

Ο Χριστός με ενδύματα απαστράπτοντα από φως ανεβαίνει στον ουρανό, μέσα σε στρογγυλή δόξα, που κρατούν δύο άγγελοι. Στο έδαφος βρίσκονται οι απόστολοι σε δύο ομάδες γύρω από τη Θεοτόκο, την οποία πλαισιώνουν δύο λευκοντυμένοι άγγελοι. Στο βάθος εικονίζεται το όρος των Ελαιών.