Υπάρχουν 40 καταχωρήσεις.
|
Η Κοίμηση του Αγίου Δημητρίου
δεύτερο μισό του 15ου αιώνα, 54x56εκ. άγνωστος ζωγράφος του Χάνδακα
Στην εικόνα αυτή παριστάνονται ο άγιος Δημήτριος νεκρός σε πολυτελή κλίνη και γύρω του τα πρόσωπα που παρευρίσκονται στη νεκρώσιμη ακολουθία: αριστερά ένας επίσκοπος που θυμιατίζει και ένας νεαρός διάκος και δεξιά ο ιερέας με ανοιχτό βιβλίο. Πίσω από την κλίνη υπάρχουν οι ψάλτες με τα κωνικά τους καπέλα, ρήτορες με λευκά τουρμπάνια, μοναχοί, μοναχές και πιστοί που πενθούν. Στο βάθος εικονίζεται μεγάλη εκκλησία που είναι αφιερωμένη στον άγιο Δημήτριο, όπως υποδηλώνει και το ανάγλυφο με την προτομή του επάνω από την πόρτα της εισόδου.
Λέξεις-Κλειδιά: Άγιος Δημήτριος, Κοίμηση αγίου Δημητρίου, εικόνα προσκύνησης, προσκυνητάρι
|
|
Το μαρτύριο του Αγίου Δημητρίου
δεύτερο μισό 15ου αιώνα, 50,5x53εκ. άγνωστος ζωγράφος του Χάνδακα
Στην εικόνα ο νεαρός άγιος Δημήτριος κάθεται σε έδρανο, στο οποίο στηρίζεται με το αριστερό του χέρι και σηκώνει το δεξί την ώρα που δέχεται τα πλήγματα από τα δόρατα των στρατιωτών, που στέκονται αριστερά. Πίσω του ο δούλος του, ο Λούπος, παρατηρεί τη σκηνή τρομαγμένος. Την ίδια στιγμή κατεβαίνει από τον ουρανό ένας άγγελος που κρατεί ένα πολύτιμο στέμμα για να στεφανώσει τον άγιο. Στο βάθος εικονίζονται ένα κτίριο που έχει πύλη με τοξωτό υπέρθυρο, καθώς και τείχος με πυργοειδές οικοδόμημα.
Λέξεις-Κλειδιά: Άγιος Δημήτριος, Μαρτύριο, εικόνα προσκύνησης, προσκυνητάριο
|
|
Ο Άγιος Γεώργιος έφιππος δρακοντοκτόνος
τέλη 15ου αιώνα, 65,5x82,5εκ. άγνωστος ζωγράφος του Χάνδακα
Στην εικόνα αυτή παριστάνεται ο άγιος Γεώργιος με στρατιωτική εξάρτυση και έφιππος, τη στιγμή που σκοτώνει τον φτερωτό δράκοντα με το δόρυ του. Από το τεταρτοκύκλιο του ουρανού προβάλλει το χέρι του Θεού που τον ευλογεί. Πρόκειται για το πιο δημοφιλές θαύμα του αγίου, το οποίο στο βίο του συσχετίζεται με την απελευθέρωση της πόλης της Λασίας από τον δράκοντα και τη διάσωση της μικρής πριγκίπισσας.
Λέξεις-Κλειδιά: άγιος Γεώργιος, Θαύμα αγίου Γεωργίου, Δρακοντοκτόνος
|
|
Ο Χριστός Μέγας Αρχιερεύς και αφιερωτές
τέλη 16ου αιώνα, 44x56εκ. άγνωστος ζωγράφος του Χάνδακα
"Στο ευαγγέλιο που κρατεί ο Χριστός αναγράφονται ευαγγελικά χωρία από τον Ιωάννη (18,36) και τον Ματθαίο (26,26). Στο χρυσό βάθος της εικόνας υπάρχουν οι επιγραφές Ι(ησού)C X(ριστό)C Ο ΒΑCΙΛΕΥC ΤΩΝ ΒΑCΙΛΕΥΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΓΑC ΑΡΧΙΕΡΕΥC"
Ο Χριστός, καθισμένος σε πλατύ θρόνο, φοράει πατριαρχικό σάκκο και ωμοφόριο, όπως οι αρχιερείς, καθώς και αυτοκρατορικό στέμμα με πρεπενδούλια και λώρο, όπως ο αυτοκράτορας. Δεξιά από το υποπόδιο στο οποίο πατεί τα πόδια του ο Χριστός εικονίζεται γονατισμένος γενειοφόρος αφιερωτής με μαύρο βενετικό ένδυμα και κάλυμμα στο κεφάλι και μπροστά του μικρό αγόρι, επίσης γονατισμένο, με κόκκινα ενδύματα. Και οι δύο ενώνουν τα χέρια μπροστά στο στήθος σε δέηση.
Λέξεις-Κλειδιά: Ιησούς Χριστός, Μέγας Αρχιερεύς, αφιερωτές, Βενετία
|
|
Μη μου άπτου
γύρω στο 1500, 73x84εκ. άγνωστος Κρητικός ζωγράφος
"Ο αγ(ιος) ΤΑΦΟC, Η ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑ ΜΑΓΔΑΛΙΝΗ, Κ(ύρι)Ε ΕΙ ΣΥ ΕΒΑΣΤΑΣΑΣ ΑΥΤΟΝ, ΕΙΠΕ ΜΟΙ ΠΟΥ ΕΘΗΚΑΣ ΑΥΤΟΝ ΚΑΓΩ ΑΥΤΟΝ ΑΡΩ και ΡΑΒΒΟΥΝΗ"
Στην εικόνα παριστάνεται η εμφάνιση του Χριστού στη Μαγδαληνή, σύμφωνα με το ευαγγέλιο του Ιωάννη (Ιω. 20, 15-17). Ο αναστημένος Χριστός, με εμφανείς τις πληγές στην πλευρά, τα πόδια και τα χέρια του, στρέφεται προς τη Μαρία Μαγδαληνή που είναι γονατισμένη και της απαγορεύει να τον αγγίξει. Δίπλα στη Μαγδαληνή αναγράφονται τα λόγια που απηύθυνε στον Χριστό νομίζοντας ότι είναι ο κηπουρός που είχε μεταφέρει το σώμα του Κυρίου σε άλλη θέση. Ο κήπος στον οποίο πραγματοποιείται η συνάντηση αποδίδεται με χαμηλή βλάστηση και μικρά δέντρα, ενώ αριστερά εικονίζεται βράχος με σπήλαιο, όπου υπάρχει η σαρκοφάγος του Χριστού με τα οθόνια και το σουδάριο.
Λέξεις-Κλειδιά: Μαρία Μαγδαληνή, Ιησούς Χριστός, Μη μου άπτου
|
|
Η Παναγία εν δόξη και οι Προφήτες
μέσα 16ου αιώνα, 87x68εκ. άγνωστος Κρητικός ζωγράφος
"Δύο επιγράμματα γραμμένα πιθανότατα από τον Ιωάννη Μούρμουρη"
Στην εικόνα παριστάνεται σε χρυσό βάθος μετάλλιο με την Παναγία εν δόξη, καθισμένη σε χερουβείμ και περιβαλλόμενη από τα σύμβολα των ευαγγελιστών. Στο κάτω μέρος βρίσκονται δώδεκα προφήτες, ολόσωμοι και σε δύο ομάδες. Είναι ελαφρά στραμμένοι προς το κέντρο και κρατούν τα σύμβολα των προεικονίσεων της Παναγίας και ειλητά με τις προφητείες τους. Στις δύο άκρες εικονίζονται ο Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο αφιερωτής της εικόνας, που φοράει το τυπικό βενετικό μαύρο ένδυμα και σκούφο. Από τα δύο επιγράμματα που είναι γραμμένα στην εικόνα, φαίνεται ότι ο αφιερωτής της εικόνας είναι ο Ιωάννης Μούρμουρης, ο οποίος παρακαλεί τον ομώνυμό του άγιο και τους Προφήτες να μεσιτεύσουν στην Παναγία για τη σωτηρία του. Στην παράσταση αυτή συνδυάζεται το θέμα «Άνωθεν οι Προφήται» με την Δέηση.
Λέξεις-Κλειδιά: Παναγία, Προφήτες, Άνωθεν οι Προφήται, Προεικονίσεις της Θεοτόκου, Ιωάννης Μούρμουρης, Δέηση
|
|
Ο Άγιος Ευστάθιος
αρχές 16ου αιώνα, 80x126εκ. άγνωστος Κρητικός ζωγράφος
"[Ο άγιος Ευ]ΣΤΑΘΗΟΣ"
Ο άγιος Ευστάθιος εικονίζεται έφιππος με στρατιωτική ενδυμασία να κοιτάζει ψηλά στον βράχο το ελάφι που έχει ανάμεσα στα κέρατά του τον Εσταυρωμένο. Στην αριστερή επάνω γωνία της εικόνας προβάλλει το χέρι του Θεού που ευλογεί. Σύμφωνα με το βίο του ο άγιος ήταν ρωμαίος στρατηλάτης και ονομαζόταν Πλακίδας.
Λέξεις-Κλειδιά: Ευστάθιος, Πλακίδας, Εσταυρωμένος, γοτθική τέχνη
|
|
Παναγία Οδηγήτρια
πρώτες δεκαετίες του 16ου αιώνα, 55,5x73εκ. άγνωστος Κρητικός ζωγράφος
"Μ(ήτη)Ρ Θ(εο)Υ"
Στην εικόνα παριστάνεται η Παναγία σε προτομή που κρατεί τον Χριστό στο αριστερό της χέρι και έχει το δεξί χέρι μπροστά στο στήθος. Ο Χριστός στρέφει το βλέμμα προς αυτήν, ευλογεί και κρατεί κλειστό ειλητό. Επάνω στις γωνίες εικονίζονται οι αρχάγγελοι Μιχαήλ και Γαβριήλ ημίσωμοι και με καλυμμένα τα χέρια σε στάση προσκύνησης.
Λέξεις-Κλειδιά: Παναγία Οδηγήτρια, Χριστός, Ανδρέας Ρίτζος
|
|
Γέννηση του Χριστού
δεύτερο μισό του 15ου αιώνα, 78x96εκ. άγνωστος μεταβυζαντινός ζωγράφος από την Κρήτη
Στο κέντρο της σύνθεσης εικονίζεται η Παναγία ξαπλωμένη έξω από το σπήλαιο της Γέννησης, ο μικρός χριστός στη φάτνη και τα ζώα που τον ζεσταίνουν με τις ανάσες τους. Γύρω από το κεντρικό θέμα εικονίζονται τα δευτερεύοντα επεισόδια της αφήγησης του ευαγγελίου και των αποκρύφων ευαγγελίων, όπως το Λουτρό του Βρέφους, η συνομιλία του Ιωσήφ με τους βοσκούς, η άφιξη των Μάγων, η αναγγελία στους ποιμένες και η δοξολογία των αγγέλων. Ο λαγός και το ελάφι στο πρώτο επίπεδο είναι στοιχεία από την τέχνη της Αναγέννησης.
Λέξεις-Κλειδιά: Γέννηση, Παναγία, Ιωσήφ, Λουτρό, Ποιμένες, Μάγοι, Αναγέννηση
|
|
Ο αρχάγγελος Μιχαήλ
17ος αιώνας, 36x44,5εκ. Αντώνιος Μηταράς
"Ο Α(ρ)Χ(άγγελος) ΜΙΧΑ(ήλ), ΧΕΙΡ ΑΝΤΩΝΙΟΥ ΤΟΥ ΜΗΤΑΡΑ"
Στην εικόνα παριστάνεται ο αρχάγγελος Μιχαήλ σε ένα εικονογραφικό τύπο γνωστό στην μεταβυζαντινή ζωγραφική. Ο άγγελος φοράει στρατιωτική εξάρτυση, έχει γυμνό σπαθί στο δεξί χέρι, πατάει σε μισόγυμνο άντρα που βρίσκεται ξαπλωμένος στο έδαφος, και με το αριστερό του χέρι κρατάει την ψυχή του τελευταίου που έχει τη μορφή σπαργανωμένου βρέφους.
Λέξεις-Κλειδιά: Αρχάγγελος Μιχαήλ, Αντώνιος Μηταράς
|